Jak zaszczepić w dziecku zamiłowanie do czytania książek?
„Ten jest najszczęśliwszy z ludzi, któremu nikt zapału do książek nie ostudzi.”
Jan Kasprowicz
Cytując słowa słynnego poety wnioskujemy, że umiejętność czytania książek jest dla człowieka pełnią szczęścia. Wszyscy chcemy być mądrzy, wyedukowani, inteligentni… i ten cel osiągamy właśnie dzięki czytelnictwu. Dlatego zadbajmy również o mądrość i inteligencję naszych dzieci. Wskażmy im drogę, poprowadźmy za rękę, pokażmy jak wykorzystać tę cenną umiejętność. Nie od dziś wiadomo, że to właśnie rodzic jest dla dziecka wzorem do naśladowania. To rodzic jest pierwszym i najlepszym przyjacielem dziecka. To on daje dziecku poczucie bezpieczeństwa, troszczy się o nie najlepiej jak potrafi, kocha najbardziej na świecie i do niego dziecko ma największe zaufanie. To my – rodzice, jesteśmy odpowiedzialni za rozwój i edukację naszych dzieci. Jak zatem rozbudzić w dzieciach miłość do czytania książek?
● Bądźmy sami dla nich przykładem. Czytajmy!
● Czytajmy sami dla własnych potrzeb, dla relaksu.
● Czytajmy z dziećmi. Czytajmy dzieciom.
● Niech w naszych domach książki będą w widocznym miejscu. Niech dzieci mają swoją własną biblioteczkę w zasięgu ręki – tak, aby mogły
w każdej chwili po nie sięgnąć.
● Niech czytanie (jeśli nie jest) stanie się rytuałem w naszych domach. Jeżeli trudno jest znaleźć w ciągu dnia chwilę czasu na czytanie, niech to będzie rytuał wieczorny.
● Wybierajmy książki odpowiednie dla naszych dzieci pod względem np. ich zainteresowań oraz dostosowane do ich wieku, etapu rozwoju.
● Czytajmy z radością!
● Wcielajmy się w role bohaterów, zmieniajmy intonację. Zabierzmy nasze dzieci do świata czytanej książki.
● Nie wstydźmy się czytania na głos, dziecko wcale nie ocenia, ale docenia wysiłek
i zainteresowanie rodzica. W ten sposób pokażemy dzieciom, że czytanie sprawia przyjemność.
● Odwiedzajmy bibliotekę i księgarnię.
● Pozwólmy dzieciom wybierać książki. Porozmawiajmy z dzieckiem o tym, jaką książkę chce wybrać i dlaczego.
● Jeśli dziecko zaczyna czytać, pozwólmy, żeby czytało nam i nigdy nie okazujmy zniecierpliwienia.
● Nie poprawiajmy, nie korygujmy nagminnie.
● Bądźmy cierpliwymi słuchaczami.
● Sięgnijmy po gry, które usprawniają czytanie, np. „Sylaby”, „Słówka”, „Scrabble”, „Dobble sylabowe”. Dzięki zabawie literami dziecko zacznie lepiej czytać, a czynność, którą wykonuje się z łatwością, daje więcej radości.
● Bawmy się książką – przygotujmy teatrzyk lub umówmy się z dziećmi, że cały dzień będziemy bohaterami wybranej historii.
● Zróbmy krzyżówkę, rebus, labirynt.
● Zaprojektujmy grę, która będzie się rozgrywać w świecie wybranej opowieści.
● Narysujmy ilustrację, ułóżmy dalszy ciąg…
● Motywujmy do samodzielnego czytania: przygotujmy karteczki z „zadaniami”. Jeśli dziecko daną karteczkę przeczyta i zadanie wykona, będzie na niego czekała niespodzianka. To zadanie motywuje do czytania ze zrozumieniem.
Czerpmy radość ze wspólnie spędzanego czasu podczas czytania!
Celebrujmy te chwile!
►KORZYŚCI PŁYNĄCE ZE WSPÓLNEGO CZYTANIA◄
● Dzieci bardzo lubią kiedy ktoś im czyta. Uwielbiają słuchać krótkich rymowanek, wierszyków, opowiadań.
● Wspólne spędzanie czasu podczas czytania niezwykle silnie oddziałuje na relacje między dzieckiem a rodzicem. Przede wszystkim wyzwala w dziecku poczucie bliskości z rodzicem.
● Czytanie ma także szereg innych zalet, tj. wzbogacanie zasobu słów, kształtowanie umiejętności swobodnego wypowiadania się i myślenia, rozwijanie wyobraźni, rozwijanie pamięci słuchowej, rozbudzanie ciekawości świata, pomoc w zrozumieniu siebie i innych.
● Poprzez utożsamianie się z postaciami książkowymi, dzieci przeżywają różne emocje (radość, strach, smutek) oraz uczą się je akceptować.
● Dzieci poznają sposoby radzenia sobie z różnymi problemami oraz wzory zachowań
w różnych sytuacjach.
● Wspólne obcowanie z książką jest wspaniałą okazją do rozmów o świecie, życiu, jego radościach i smutkach. To również doskonały sposób na relaks i odpoczynek.
● Czytanie (szczególnie to wieczorne) pozwoli dziecku na uspokojenie się i wypoczęcie.
►JAKIE KSIĄŻKI I DLA KOGO◄
1) Dla najmłodszych dzieci polecamy książeczki w formie zabawki (piszczące, szeleszczące, kąpielowe, takie które dziecko może poznawać poprzez dotykanie i gryzienie).
2) Potem zachęcamy do poznawania książeczek ze sztywnymi stronami, na których są krótkie wierszyki lub historyjki.
3) Następnie sięgajmy po krótkie bajki, opowiadania, wierszyki, z czasem przejdźmy do bajek z większą ilością tekstu.
4) Aby zaciekawić dziecięce umysły, dostępne są również:
– książki dźwiękonaśladowcze, czyli z elementami zachęcającymi do zabaw dźwiękonaśladowczych;
– książki z elementami dźwiękowymi;
– książki edukacyjne – książki tematyczne, takie które uczą, pokazują świat;
– książki aktywizujące/interaktywne, zachęcające dzieci do wykonywania różnych zadań;
– książki z naklejkami;
– książki z ruchomymi elementami;
– książki z gadżetami, np. puzzlami;
– książki do nauki pisania;
– książki sensoryczne, czyli takie, które edukują poprzez pobudzanie wszelkich zmysłów;
– książki – rysowane wierszyki gdzie słowa połączone są z elementami graficznymi.
► ROLA PRZEDSZKOLA◄
W procesie wychowania dzieci w duchu czytelnictwa bardzo ważną rolę, zaraz za rodzicami, odgrywa placówka edukacyjna, do której dziecko uczęszcza. Dlatego w naszym przedszkolu nauczyciele dokładają wszelkich starań, aby rozbudzić w dzieciach zamiłowanie do czytelnictwa.
1) Codziennie dzieci słuchają wierszyków, bajek lub opowiadań w ramach poobiedniego relaksu.
2) Uczymy dzieci krótkich rymowanek, wierszyków, oglądamy razem ilustracje czytanych bajek, omawiamy wiersze i opowiadania.
3) Bierzemy udział w różnych akcjach związanych z czytelnictwem wśród dzieci, np. zaangażowaliśmy się w realizację Projektu edukacyjnego „Moja własna książka”, który z każdym rokiem szkolnym ma inny charakter:
– Rok szkolny 2016/2017 I edycja „Najpiękniejsze baśnie i bajki” – (wykonywanie ilustracji do ulubionych baśni i bajek)
– Rok szkolny 2017/2018 II edycja „Z matematyką w tle” – (wykonywanie książek według własnego pomysłu)
– Rok szkolny 2018/2019 III edycja „Poznajemy Polskę na nowo” – (wykonanie wspólnie z dziećmi przewodników po najciekawszych i najatrakcyjniejszych pod względem rekreacyjnym i edukacyjnym miejsc w Polsce )
– Rok szkolny 2019/2020 IV edycja „Sensoryczna książka matematyczna” – (wykonanie sensorycznych książek z wykorzystaniem dostępnych różnorodnych materiałów plastycznych, przyrodniczych itp)
– Rok szkolny 2020/2021 V edycja „Mała księga dobrych myśli”– (wykonanie prac plastycznych prezentujących optymistyczne myśli, sentencje, cytaty).
Przewodnim celem projektu jest rozwijanie zainteresowań czytelniczych wśród dzieci oraz stworzenie im okazji do twórczej działalności plastycznej, wyrażania siebie oraz kształtowania wyobraźni. Dodatkowym wymiarem projektu jest aranżowanie sytuacji sprzyjających wspólnym działaniom dzieci i rodziców.
W tym roku szkolnym dodatkowo uczestniczymy w projekcie edukacyjnym „W świecie bajek”. Celem niniejszego projektu jest przekazanie dzieciom pozytywnych wartości poprzez wprowadzenie ich w świat bajek terapeutycznych. Poprzez wysłuchanie bajek i rozmowę na ich temat pobudzamy wyobraźnię, zaszczepiamy dobre nawyki w zachowaniu, ale również uczymy w jaki sposób wyrażać emocje; jak je rozpoznawać
u siebie i u innych ludzi.
4) Ponadto współpracujemy z Miejską Biblioteką Publiczną w Radomiu w ramach realizacji projektu edukacyjnego „Mała książka – wielki człowiek”. Celem przedsięwzięcia jest zachęcenie rodziców do odwiedzania biblioteki i codziennego czytania z dzieckiem. Każde dziecko, które przyjdzie do biblioteki, otrzyma w prezencie wyjątkową Wyprawkę Czytelniczą na dobry czytelniczy start. Za każdą wizytę w bibliotece, zakończoną wypożyczeniem minimum jednej książki z księgozbioru dziecięcego, Mały Czytelnik otrzyma naklejkę, a po zebraniu dziesięciu zostanie uhonorowany imiennym dyplomem potwierdzającym jego czytelnicze zainteresowania. Dzięki akcji dziecko pozna ważne miejsce na czytelniczej mapie dzieciństwa (bibliotekę) i zostanie pełnoprawnym uczestnikiem życia kulturalnego. W Wyprawce znajdą coś dla siebie także rodzice – przygotowana dla nich broszura informacyjna przypomni o nieocenionej roli czytania w rozwoju ich dziecka oraz o rozmaitych korzyściach wynikających z częstego odwiedzania biblioteki.
Propagowanie wśród dzieci zamiłowania do czytania książek nie jest trudne, ale wymaga od nas wytrwałości, współuczestnictwa i cierpliwości, czego z całego serca Państwu i sobie życzymy!
Paulina Gozdalik